GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı: B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-2529
Tarih: 13/08/2012
Konu: Satın alınan işyerinin mükellef tarafından kullanılması veya kiraya verilmesi halinde KDV indirimi ve amortisman yoluyla gider yazılması.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda; eczacılık faaliyeti ile iştigal ettiğiniz, satın alacağınız dükkanı kendiniz kullanmanız veya kiraya vermeniz durumunda katma değer vergisi ve amortisman gideri hakkında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
I- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun; 1/1 inci maddesinde; Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV ye tabi olduğu,
1/3-f maddesinde, Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemlerinin KDV nin konusuna girdiği,
17/4-d maddesinde, iktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri KDV’den istisna olduğu,
29/1 inci maddesinde, mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri, 2 inci bendinde ise, indirim hakkının, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceği,
30/d maddesinde, Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen KDV nin, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan KDV sinden indirilemeyeceği,
hüküm altına alınmıştır.
Bu açıklamalar çerçevesinde, satın alacağınız dükkanı envanterinize dahil etmeniz durumunda, bu dükkana ait yüklenilen KDV vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde indirim konusu yapılabilecektir. İşletmeye (envantere) dahil edilen bu dükkanın kiraya verilmesi ise KDV Kanununun 1/1 inci maddesine göre KDV ye tabidir. Ancak, satın alınacak dükkan işletmenize dahil edilmediği takdirde yüklenilen KDV indirilemeyecek, kiralanması da KDV Kanunun 17/4-d maddesi gereğince KDV den istisna olacaktır.
II- VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 313 üncü maddesinde, işletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269 uncu madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edavat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesinin amortisman mevzuunu teşkil edeceği, 314 üncü maddesinde, boş arazi ve boş arsaların amortismana tabi olmadığı, 315 inci maddesinde de mükelleflerin amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Bakanlığımızca tespit edilecek oranlar üzerinden itfa edecekleri hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanunun 189 uncu maddesi hükmü amortisman kayıtlarının ayrıntılı olarak envanter defterinin ayrı bir yerinde, özel bir amortisman defterinde veya amortisman listelerinde gösterilmesi zorunluluğu getiren amir hükmüdür.
Aynı Kanunun 194 üncü maddesinde ise gayrimenkul gibi amortismana tabi kıymetlerin işletme hesabına intikal ettirilmeyeceği, ancak Kanunun 189 uncu maddesine göre amortisman kaydı tutulmak suretiyle iktisadi kıymetler üzerinden her yıl ayrılan amortismanların gider olarak kaydedilebileceği hüküm altına alınmıştır.
Söz konusu Kanun maddelerinin lafzından da anlaşılacağı üzere amortisman ayrılabilmesi için duran varlığın envantere alınmış olması gerekir. Envantere alınma envanter defterinin ayrı bir yerinde, amortisman defterinde, amortisman listelerinde gösterilmeyi ifade etmektedir. Amortisman konusu duran varlıklar gerek bilanço ve işletme hesabı esasında defter tutan mükelleflerde, gerekse serbest meslek erbabı ve çiftçilerde Vergi Usul Kanununun 189 uncu maddesinde gösterildiği şekilde envantere alınırlar. Envantere dahil olmayan duran varlıklar fiilen işletmede kullanılsalar dahi amortismana konu olmazlar. Bu bakımdan, kiralanmış bir duran varlık için amortisman ayrılmayacağı gibi, işletme sahibinin işletmede kullandığı, fakat aktife kaydetmediği veya amortisman listesinde göstermediği duran varlığı veya demirbaş için amortisman ayrılmaz.
Bir varlığın amortismana konu duran varlık sayılabilmesi için işletmede bir yıldan uzun bir süre kullanılması gerekmektedir. Diğer bir koşul ise, duran varlığın yıpranma, aşınma yada değerden düşme etkisi altında bulunmasıdır.
Öte yandan, iktisadi işletmelerin aktifinde yer alan amortismana tabi iktisadi kıymetlere amortisman uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar 333, 339, 365, 389, 399 ve 406 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde açıklanmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, satın alacağınız işyerini envanterinize dahil etmeniz şartıyla 333 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki listede binalara ilişkin belirtilen süre ve oranda amortisman ayrılması mümkün bulunmaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
