VERGİ SİRKÜLERİ
Sayı : 2019-003
Tarih : 26.02.2019
Konu : Katma Değer Vergisi İndiriminde Yeni Uygulama
Katma Değer Vergisinde indirim hakkı, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceğine ilişkin düzenleme yapılmıştır[1]. Uygulama 1/1/2019 tarihinden itibaren başlamıştır.
Konuya ilişkin olarak, 23 nolu KDV GenelTebliği ile 1 Nolu Uygulama Genel Tebliğ yayınlamıştır[2].
Buna göre, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden takvim yılı içinde defterlere kaydedilen belgelerde yer alan tutarların gelir veya kurumlar vergisi açısından dönemsellik ilkesi gereği vergiyi doğuran olayın gerçekleştiği hesap dönemine ilişkin kazancın tespitinde dikkate alınması mümkün olup bu belgelerde gösterilen KDV, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden takvim yılı içinde defterlere kaydedilmesi halinde indirim konusu yapılabilir.
Bu hükme göre, 2018 takvim yılına ilişkin mal ve hizmet alımlarına (vergiyi doğuran olayı 2018 yılında gerçekleşen) ait belgelerin 2019 takvim yılı aşılmamak şartıyla ilgili defterlere kaydedilmesi halinde, bu belgelerde gösterilen KDV tutarları indirim konusu yapılabilecektir.
Tebliğin hükümleri incelendiğinde;
1. Gider niteliğindeki harcamalar için düzenlenen belgelerin geç gelmesi;
Geçmiş yıla ait bir belgenin, cari yıldefterlerine kaydedilmesi durumunda, dönemsellik ilkesi gereği geçmiş yılın kazancının tespitinde dikkate alınabileceği belirtilmektedir.
Geçmiş yıla ait bir belgenin, cari yıl defterlerine kaydedilmesi halinde, muhasebe tekniği açısından geçmiş yılın gelir tablosu veya bilanço hesaplarına aktarılması mümkün değildir. Dönemsellik ilkesine uyum sağlanması için, cari yıl defterlerine kaydedilen bir belgenin, geçmiş yıl için verilen gelir vekurumlar vergisi beyannamesinde, beyanname üzerinden gider yazılması mümkün olabilecektir.
Bu durumda, geçmiş yıla ait belgede yazılı tutar, cari yıl kurum kazancında kanunen kabul edilemeyen gider olarak dikkate alınması gerekir.
Diğer taraftan, giderin yapıldığı dönemde henüz belgesi gelmemiş giderler için (Belgenin bir sonraki yıl da olsa gelmesi şarttır. Zira belgesiz bir gider, ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınamaz.), 760/770 hesaplar borç, 381 Gider Tahakkukları hesabı alacaklı çalışabilir. Belge bir sonraki yıl geldiği zaman, 381 Gider Tahakkukları ile 191 İndirilecek KDV hesabı alacak, 320 Satıcılar hesabı alacak çalışır. Bu şekilde, gider ilgili dönemde kayıtlara alınmış olur.
2. Stok niteliğindeki mallar için düzenlenen belgelerin geç gelmesi;
Ancak, stok niteliğindeki mallara yönelik düzenlenen belgeler için beyanname üzerinden bir işlem yapmak mümkün olmamakla birlikte, geçmiş yılda stoklara giren bir mal, yıl sonunda yapılacak fiili sayım esnasında tespit edileceğinden, belgesi olmadığı için, “153 Ticari Mallar” hesabına borç, “397 Sayım ve Tesellüm Fazlalıkları” hesabına alacak yazılacaktır. Bu şekilde yapılacak bir kayıtla, geçmiş yılda belgesi olamayan mal, işletme stoklarına girecektir.
Daha sonra, cari yılda gelen belge kayıtlara alınırken, “397 Sayım ve Tesellüm Fazlalıkları” hesabına borç, “191 İndirilecek KDV” hesabına borç, “320 Satıcılar” hesabına alacak kaydetmek suretiyle işlem tesis edilecektir.
Diğer taraftan, gerek gider niteliğinde yapılan harcamalar için düzenlenen belgelerde gerekse stok niteliğinde mallar için düzenlenen belgelerde gösterilen katma değer vergisi, 01.01.2019 tarihinden itibaren indirim olarak dikkate alınabilecektir.
Şunu da belirtmeliyiz ki, geç gelen fatura bedellerinin, BA ve BS bildirim sınırını aşması ve düzenlendiği dönemde BA ve BS bildirimi ile beyan edilmemesi durumunda, mükellefler ceza ile muhatap olabileceklerdir.
Ancak, işetmeler, tebliğde yer alan hükümlerin amaçlarından biri olan dönemsellik ilkesine de uygun olarak, giderin yapıldığı veya malın alındığı tarihte yani vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarihte, tahakkuk kaydını, belgenin işletmeye ulaştığı tarihte de belgenin kaydını yapabileceklerdir.
Örneğin-1; İşletme, 1.000,00 TL bedelli 180 TL KDV’li malı 12.12.2018 tarihinde X firmasından satın almıştır. Ancak, X işletmesinin faturası, 05.02.2019 tarihinde işletmeye ulaşmıştır. Mükellef şirketin muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.
…………………………..…………….12.12.2018 –Tahakkuk Kaydı….…………………………….……….
153 TİCARİ MALLAR 1.000,00
397 SAYIM VE TESELLÜM FAZLALIKLARI 1.000,00
……………………………………………… ,, ……………………………………………………….…………
…………………………..…………….05.02.2019 – Belgenin Kaydı….……………………….……….…….
397 SAYIMVE TESELLÜM FAZLALIKLARI 1.000,00
191 İNDİRİLECEK KDV 180,00
320 SATICILAR 1.180,00
……………………………………………… ,, ……………………………………………………………….….…
Örneğin-2; İşletme, 15.12.2018 tarihinde 2.000,00 TL bedelli 360 TL KDV’li pazarlama gideri yapmıştır. Ancak, 15.12.2018 tarihli fatura, 02.02.2019 tarihinde işletmeye ulaşmıştır. Mükellef şirketin muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.
…………………………..…………….15.12.2018 – Tahakkuk Kaydı………………………….…………….
760 PAZARLAMA SAT. DAĞ. GİDERİ 2.000,00
381 GİDER TAHAKKUKLARI 2.000,00
……………………………………………… ,, ………………………………………………………………….
…………………………..…………….02.02.2019 – Belgenin Kaydı….………………………..…………….
381 GİDER TAHAKKUKLARI 2.000,00
191 İNDİRİLECEK KDV 360,00
320 SATICILAR 2.360,00………………………………………………,, ………………………………………………………….…………
Saygılarımızla.
ATABEYDENETİM
[1] Kanuni düzenleme, 7104 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle, 3065 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yapılan değişiklikle yapılmıştır.
[2] 15.02.2019 tarihli 30687 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Bu dokümanda yer alan bilgiler genel içeriklidir ve herhangi bir gerçek veya tüzel kişinin özel durumuna hitap etmemektedir. Sürekli güncel ve doğru bilgi sunumuna özen gösterilmesine karşın bu bilgiler her zaman her durumda doğru olmayabilir. Firmamızdan uzman görüşü almaksızın, bu dokümanda yer alan bilgilere dayanarak hareket etmemelidir. ATABEYDENETİM Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim’e, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.