1. Ar-Ge Faaliyetlerinde Kullanılmak Üzere Yapılan Yeni Makina ve Teçhizat Teslimlerinde İstisna
3065 sayılıKanunun 13 üncü maddesine eklenen (m) bendine göre;
· Teknoloji Geliştirme Bölgesinde,
· İhtisas Teknoloji Geliştirme Bölgesinde,
· Ar-Ge Merkezlerinde,
· Araştırma Laboratuvarlarında,
Ar-Gefaaliyetlerinde bulunanlara, münhasıran bu faaliyetlerinde kullanılmak üzereyapılan yeni makina ve teçhizat teslimleri 01/05/2018 tarihinden itibarengeçerli olmak üzere KDV’den istisnadır.
2. İstisna Kapsamına Giren Teslimler(Makine ve Teçhizatın Tanımı)
İstisna,münhasıran Ar-Ge faaliyetlerinde kullanmak üzere, yeni makina ve teçhizatalımlarında uygulanır.
Ar-Gefaaliyetinde bulunanlara istisna kapsamında teslim edilecek makina veteçhizatın, sadece Ar-Ge faaliyetinde kullanılması gerekir. Ar-Ge faaliyetidışında diğer faaliyetlerinde kullanılamaz.
İstisna“yeni” makina ve teçhizat teslimlerine tanındığından, istisna kapsamındateslime konu edilecek makina ve teçhizatın kullanılmamış olması gerekmektedir.Kullanılmış ikinci el niteliğinde olan makine ve tachizatın alımında istisnahükmü uygulanmaz.
Diğertaraftan, makina ve teçhizatın aksam, parça, aksesuar ve teferruatları istisnakapsamında değerlendirilmez.
Makine vecihazlar, üretimde kullanılan her türlü makine ve cihazlar ile bunların eklentilerive bu amaçla kullanılan taşıma gereçleri şeklinde tanımlanmıştır.
Söz konusuistisna uygulaması bakımından da makine ve teçhizat, amortismana tabi iktisadikıymet niteliği taşıyan ve mal ve hizmet üretiminde kullanılan sabit kıymetleriifade etmektedir.
Sarfmalzemeleri ve yedek parçalar ile hizmet üretiminde doğrudan ve zorunlu olarakkullanılanlar dışındaki masa, sandalye, koltuk, dolap, mefruşat gibidemirbaşlar makine ve teçhizat niteliğinde olmadığından istisna kapsamınagirmez.
Taşıtaraçları da makine ve teçhizat kapsamına girmez. Bu nedenle otomobil, panel,arazi taşıtı, otobüs (Belediyeler ve İl Özel İdareleri ile bunların bağlıkuruluşları ve hisselerinin tamamına sahip oldukları şirketlerce şehir içiyolcu taşımacılığında kullanılmak üzere iktisap edilecek olanlar hariç),minibüs, kamyonet, kamyon, treyler ve çekici (Euro normlarına uygun yeşilmotoru haiz olan çekiciler hariç) gibi taşıt araçları istisnadan faydalanamaz.
Ancak; yüklüağırlığı 45 tonu geçen offroadtruck tipi kamyonlar ile karayoluna çıkmasımümkün olmayan kaya tipi damperli kamyonlar, madencilikte kullanılan damperlikamyonlar, mikserli kamyonlar (beton pompası, silobas vb. monteli olanlardahil), frigorifik kamyonlar, semi veya frigorifik treylerler, forkliftler, işmakineleri, vinçler, tarım makineleri ve benzerlerinin teslimi ve ithaliistisna kapsamındadır.
Hastaneyatırımlarına ilişkin teşvik belgelerinde yer alan ambulanslar, hastaneyatırımları bakımından makine ve teçhizat niteliğinde olduklarından, bunlarıntesliminde de istisna uygulanır.
Ayrıca,yalnızca havaalanlarında yolcuları terminalden uçağa ve uçaktan terminaletaşımak için kullanılan ve trafiğe çıkmayan apron otobüsü teslimleri deyukarıda belirtilen şartları taşımaları ve apron dışında taşımacılık işiyapmamaları kaydıyla, bu istisna kapsamında değerlendirilir.
Mükellefebir bütün halinde teslimine teknik olarak imkân olmadığı için yatırımmahallinde kurulumu, montajı gerçekleştirilen makine-teçhizat istisnakapsamındadır. Bu uygulamada, bizzat teslimi yapan mükellef tarafından yatırımmahallindeki kurulum ve montaj işleri, teslimden ayrı olarakfiyatlandırılmadığı sürece hizmet olarak değerlendirilip istisna dışındatutulmaz, istisna kurulum ve montaj dâhil toplam bedele uygulanır.
Ancak,teşvik belgeli yatırım mallarına teslimden ayrı olarak verilen tadil, bakım,onarım gibi hizmetler ile başka mükelleflerden alınan (teslimi yapan mükelleftarafından alt yüklenicilerden alınan ve bedeli yatırım teşvik belgesi sahibimükellefe ayrıca yansıtılanlar dahil) kurulum, montaj ve benzeri hizmetleristisna kapsamında değerlendirilmez.
Set, ünite,sistem, takım ve benzerini oluşturan makine ve teçhizat teslimlerinde de buistisna kapsamında işlem tesis edilir. Set, ünite, sistem, takım ve benzerinioluşturan muhtelif makine ve teçhizatın kısmi teslimleri de istisnakapsamındadır.
3. İstisnanın Uygulaması
İstisnakapsamında makina ve teçhizat satın almak isteyen alıcılar;
Ar-Gemerkezlerinde faaliyette bulunduklarına ve satın alacakları makina ve teçhizatıAr-Ge faaliyetlerinde kullanacaklarına dair ilgili birimlerden alacakları belge ile KDV yönünden bağlıoldukları vergi dairesine istisna belgesi almak için başvurudabulunurlar.
İstisnakapsamında alınacak makina ve teçhizat listesi, başvuruda bulunanlar tarafındanelektronik ortamda sisteme girilir.
İlgili vergidairesi tarafından gerekli kontroller yapıldıktan sonra şartları sağlayanlara,elektronik olarak sisteme girilen makina ve teçhizatla sınırlı olmak üzere, istisna belgesi (EK:27) verilir.
Vergidairesinden alınan istisna belgesinin alıcıtarafından onaylanmış bir örneği alıcılar tarafından satıcılara verilir. Bubelge, satıcılar tarafından 213 sayılı Kanunun muhafaza ve ibraz hükümlerineuygun olarak saklanır.
Söz konusuistisna belgesi kapsamında makina ve teçhizat satan mükellef, istisna belgesi ekinin ilgili bölümünü faturatarihi, numarası, mal miktarı ve tutarını belirtmek suretiyle onaylar ve bir örneğini alır. Teslimgerçekleştikçe alıcı ve satıcı alım/satımbilgilerini elektronik ortamda sisteme girerler.
İstisnakapsamındaki makine ve teçhizatın ithalatyoluyla temin edilmesi halinde söz konusu belge, ilgili gümrük idaresineibraz edilir. İstisna belgesindeki istisna kapsamında ithal edilen makina veteçhizata ilişkin bölüm doldurulduktan sonra ilgili gümrük idaresi tarafındanbu bölüm de onaylanır.
Satıcımükellefin iade talebi istisna belgesi ve elektronik sisteme yapılan alış vesatış girişleri esas alınmak suretiyle, iade için gerekli diğer belgeler dearanarak sonuçlandırılır.
4. Makina ve Teçhizatın Üç Yılİçinde Belirlenen Faaliyetler Dışında Kullanımı veya Elden Çıkarılması
İstisnakapsamında alınan makina ve teçhizatın, teslim tarihini takip eden takvimyılının başından itibaren üç yıl içinde; Ar-Ge faaliyetleri dışındakullanılması, elden çıkarılması veya kiralanması hallerinde, zamanındaalınmayan vergi alıcıdan, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ilebirlikte tahsil edilir. Zamanında alınmayan vergiler ile vergi cezalarındazamanaşımı, verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumunmeydana geldiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren başlar.
5. İstisnanın Beyanı
Bu istisnakapsamında KDV hesaplanmayan teslimler, satıcı tarafından, KDV beyannamesindeyer alan “İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” kulakçığının,”Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler” tablosunda 331 kod numaralısatır aracılığıyla beyan edilir.
Bu satırın”Teslim ve Hizmet Tutarı” sütununa istisnaya konu teslimlerin KDVhariç tutarı, “Yüklenilen KDV” sütununa bu teslimlere ilişkin alım vegiderlere ait belgelerde gösterilen toplam KDV tutarı yazılır. İade talep etmekistemeyen mükellefler, “Yüklenilen KDV” sütununa “0” yazmalıdır.
6. İstisnanın Belgesinin Kapatılması
İstisnakapsamında mal alanlar, istisna belgesinin bittiği tarih itibarıyla istisnabelgesini vergi dairesine ibraz ederek kapattırmakzorundadır. Vergi dairesi istisna belgesinde yer alan makina ve teçhizatlistesinin satıcılar tarafından doldurulup doldurulmadığını ve faturalarlauyumunu kontrol ederek istisna belgesini kapatır.
7. Satıcılar tarafından Yapılacakİade Talebi
Buistisnadan kaynaklanan iade taleplerinde aşağıdaki belgeler aranır:
· Standart iade talep dilekçesi
· İstisnanın beyan edildiği döneme ilişkin indirilecekKDV listesi
· İade hakkı doğuran işleme ait yüklenilen KDV listesi
· İadesi talep edilen KDV hesaplama tablosu
· Satış faturaları listesi
· Vergi dairesinden alınan istisna belgesinin örneği ilekendisi tarafından ilgili mala ilişkin olarak istisna uygulanarak alınacakmakina ve teçhizat listesinin örneği
Mükelleflerinbu işlemlerden kaynaklanan mahsuben iade talepleri yukarıdaki belgelerin ibrazedilmiş olması halinde miktarına bakılmaksızın vergi inceleme raporu, YMMraporu ve teminat aranmadan yerine getirilir.
Mükelleflerinbu işlemlerden kaynaklanan ve 5.000 TL’yi aşmayan nakden iade talepleri vergiinceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan yerine getirilir. İadetalebinin 5.000 TL’yi aşması halinde aşan kısmın iadesi, vergi inceleme raporuveya YMM raporuna göre yerine getirilir. Teminat verilmesi halinde mükellefiniade talebi yerine getirilir ve teminat, vergi inceleme raporu veya YMM raporusonucuna göre çözülür.
8. Müteselsil Sorumluluk
İstisnadanyararlanmak isteyen mükellefler, istisna belgesinin imza ve kaşe tatbik edilmişbir suretini, mal tesliminde bulunan satıcıya vermeleri gerekmektedir.
Satıcı,istisna belgesini alıcıdan almadan istisna uygulaması halinde, ziyaa uğratılanvergi, ceza, zam ve faizlerden satıcı ile birlikte teslim yapılan alıcı damüteselsilen sorumludur.
Kendisine teslimin istisna kapsamına girdiğini gösteren belge verilensatıcı mükelleflerce, başka bir şart aramaksızın istisna kapsamında işlemyapılır. Ancak, daha sonra işlemin, istisna için ilgili düzenlemelerdebelirtilen şartları baştan taşımadığı ya da şartların daha sonra ihlaledildiğinin tespiti halinde, ziyaa uğratılan vergi ile buna bağlı ceza, faiz vezamlar, kendisine istisna kapsamında teslim yapılan alıcıdan aranır. Satıcınıniade talebi ise yukarıda açıklanan şekilde değerlendirilir.
Bu dokümanda yer alan bilgiler genel içeriklidir ve herhangi bir gerçek veya tüzel kişinin özel durumuna hitap etmemektedir. Sürekli güncel ve doğru bilgi sunumuna özen gösterilmesine karşın bu bilgiler her zaman her durumda doğru olmayabilir. Hiç kimse özel durumuna uygun bir uzman görüşü almaksızın, bu dokümanda yer alan bilgilere dayanarak hareket etmemelidir. ATABEY DENETİM Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim’e, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.
Saygılarımızla…
ATABEYDENETİM